Pacht en fosfaatrechten: vervolg

De Pachtkamer van het Gerechtshof Arnhem-Leeuwarden oordeelde in haar einduitspraak van 24 september 2019 dat de pachter bij het einde van de pacht verplicht is zijn fosfaatrechten aan de verpachter over te dragen. Het gaat om een einduitspraak van een als proefproces aangespannen rechtszaak.

In deze zaak ging het om een melkveebedrijf dat aan de pachter in gebruik is gegeven via hoevepacht. De verpachter stelde daarom dat zij recht had op overdracht van de fosfaatrechten van de pachter.


Tussenuitspraak: rechten van pachter

In het eerdere tussenarrest van 26 maart 2019 nam de Pachtkamer als uitgangspunt dat de fosfaatrechten in principe van de pachter zijn en dat er geen reden is de rechten aan de verpachter over te dragen bij het einde van de pacht. De rechten zijn niet gebonden aan en hangen ook niet samen met grond en gebouwen. Alleen wanneer de verpachter langdurig bedrijfsmiddelen aan de pachter ter beschikking stelt die voor het bedrijf van de pachter van overwegend belang zijn om zijn bedrijf te kunnen exploiteren, heeft de verpachter een aanspraak op fosfaatrechten. In deze casus oordeelt het Hof dat daarvan sprake is.


Aangekocht melkquotum

Als reactie op het tussenarrest voerde de pachter aan dat hij de hoeve vroeger zonder stalinrichting aan de verpachter heeft verkocht, dat hij investeringen heeft gedaan (o.a. kocht hij 20.000 kg melkquotum) en dat het aan de verpachter te wijten is dat de pachtovereenkomst is beëindigd. De door de pachter aangevoerde feiten en omstandigheden zijn niet voldoende om van de uitgangspunten af te wijken. Het hof wijst de vordering van de verpachter dan ook toe. In dit geval hadden de partijen afgesproken dat de pachter de rechten zou verkopen en dus “enkel” over de waarde zouden procederen. De Pachtkamer veroordeelt de pachter tot betaling van de helft van de waarde van de rechten (minus 10 % korting). Met het aangekochte melkquotum is daarbij geen rekening gehouden.
 

Meer procedures

Volgens mr. Fred van Dijk, Adviseur Grondzaken bij Agrivesta zullen er nu vele procedures tussen verpachters en pachters volgen. “De bond van de landpachters kondigde al cassatie aan. Deze procedure diende als een proefproces om duidelijkheid te krijgen. De hoop was gericht op een uitspraak waarmee pachters en verpachters in de praktijk aan de slag konden. Deze uitspraak is daarin helaas slechts ten dele geslaagd. Er blijven nog vele vragen open, onder andere over aangekochte melkquota.”

Bij de tussenuitspraak stonden we al eerder stil, lees hier meer.