Raad van State haalt PAS onderuit

Het Programma Aanpak Stikstof (PAS) mag niet meer gebruikt worden als basis voor toestemming voor ‘activiteiten’. Dat blijkt uit een uitspraak van de Raad van State (RvS) van 29 mei 2019. Hiermee is het PAS buiten werking gesteld. 

Op basis van het PAS konden agrarisch ondernemers alvast toestemming krijgen om hun bedrijf te ontwikkelen, als ze tegelijkertijd maatregelen namen om de stikstofuitstoot terug te dringen. Die toestemming ‘vooraf’, zoals het PAS mogelijk maakte, mag niet volgens de RvS.


Europese wetgeving

Met deze uitspraak heeft de RvS er duidelijk voor gekozen binnen de geldende Europese wetgeving te blijven. In mei 2017 stelde de RvS al vragen aan het Europese Hof van Justitie over het PAS, omdat er twijfel was of het programma wel voldeed aan de Europese Habitatrichtlijn. Het Hof oordeelde in november 2018 dat ook bij het PAS de positieve gevolgen van de maatregelen die in dat programma zijn opgenomen, vooraf vast moeten staan. Pas dan kan de overheid een nieuwe activiteit toestaan. De RvS oordeelt nu dat de zekerheid over de positieve gevolgen er niet is en dat de systematiek van het PAS dus niet kan. Verleende vergunningen op basis van de PAS blijven gewoon gelden.


Beweiden en bemesten

Daarnaast deed de RvS een uitspraak over de algemene (provinciale) vrijstelling voor beweiden en bemesten. In 2015 had de RvS al bepaald dat beweiden en bemesten in principe vergunningplichtig is. Beweiden en bemesten zorgt immers voor stikstofuitstoot op natuurgebieden. In lijn met de uitspraak over de vergunningen voor bedrijven oordeelt de RvS ook hier dat dit niet vergunningvrij mag. De redenering is dezelfde: het staat vooraf niet vast dat is uitgesloten dat weiden en bemesten natuurgebieden in de omgeving niet zullen aantasten. Vergunningvrije activiteiten zijn vanaf nu vergunningplichtig en beweiden en bemesten is eveneens niet meer mogelijk zonder vergunning.


In de wacht

Op dit moment liggen nog zo’n 180 PAS-zaken bij de RvS te wachten op behandeling, voornamelijk vergunningen voor veehouderijen, de verwachting is dat veel van die vergunningen de komende tijd niet in stand blijven. Ook voor andere zaken, bijvoorbeeld bestemmingsplannen voor woningbouw, wegen etc. kan de uitspraak gevolgen hebben.

Voor vragen of advies neemt u contact op met een van de Agrivesta makelaars of rentmeesters bij u in de buurt.