Honger naar landbouwgrond? Regel grondgebruik door derden goed!

Grond in Nederland is een schaars goed en dat blijft wel zo is de verwachting. Verschillende functies claimen ruimte. De landbouw er één van. Met ontwikkelingen als schaalvergroting, kringlooplandbouw of grondgebonden productie neemt de vraag naar grond vanuit de landbouw alleen maar toe. Waar loopt makelaar Gerrit Stap tegenaan in zijn praktijk bij het in gebruik geven van landbouwgrond?


In zijn praktijk als agrarisch makelaar bij Agrivesta heeft Gerrit Stap te maken met de honger naar landbouwgrond: ‘De meest voorkomende gebruiksvormen van grond die we in de landbouw tegenkomen zijn eigendom, reguliere pacht, geliberaliseerde pacht en erfpacht. Om grond in gebruik te krijgen of te behouden gaan sommigen agrariërs ver. Soms te ver zegt mijn gevoel. Ik ken voorbeelden van boeren die achter de rug om van hun collega’s eigenaren aansporen het gebruik aan hen te gunnen tegen een hogere vergoeding. Dat kwam vroeger niet voor. Dat kwam niet in een boer op.’

 

Pachtvastlegging

‘Niet alleen boeren doen hier aan mee, soms helaas ook adviseurs, zo blijkt in de praktijk. Die laten zich verleiden de grens van het fatsoen te overschrijden. In de praktijk komt het voor dat grondgebruikers hun adviseur vragen het tijdelijk gebruik van grond eenzijdig te laten vastleggen in een regulier pachtcontract. Gebruikers slaan dan toe als de eigenaar is overleden door schriftelijke vastlegging via de Pachtkamer te vragen. Of als de eigenaar aangeeft zelf weer over de grond te willen beschikken, bijvoorbeeld omdat er een bestemmingswijziging in het verschiet ligt’, zegt Stap


Fatsoensnormen respecteren

Gerrit Stap: ‘Het is een ongeschreven regel dat voordat de gebruiker het bestaande gebruik eenzijdig vastlegt, hij eerst overlegt met de grondeigenaar. Om te checken of de vastlegging ook echt gewenst is; met andere woorden of partijen bij de start dit ook voor ogen hadden. In de meeste gevallen gaat het helaas om eigen interpretatie van de gebruiker dat hij pachtvastlegging gewenst acht. Het is onjuist om als adviseur dan tot pachtvastlegging over te gaan. Toch komt het voor dat sommigen hier de fout in gaan.’


Hoe voorkomen?

‘Mijn advies is om met elkaar vooraf schriftelijk vast te leggen welke gebruiksvorm men wenst om zo ellende te voorkomen. Door bij het startmoment van uitgifte van grond de zaak zwart op wit te regelen. En ook later als het gebruik ten einde loopt en eventueel moet worden verlengd. De praktijk is dat eigenaren op basis van vertrouwen denken dat de gebruiker zijn afspraken nakomt. Soms blijkt dit toch anders te lopen’, weet Gerrit uit de praktijk.


Nieuwe regels rond grondgebruik op komst

‘Met de komst van geliberaliseerde pacht zijn we prima in staat het tijdelijk gebruik te regelen. Geheel zalig makend is deze pachtvorm echter niet. De duur is soms kort. De vergoedingen zijn hoog. Dat vermindert de zorg die grond verdient en dus de kwaliteit voor de lange termijn. Reden waarom de Minister nu voorstellen doet naar nieuwe pachtvormen. Waardoor meer continuïteit wordt verschaft aan de gebruiker en de kwaliteit en vruchtbaarheid van gebruik wordt gewaarborgd. Een vorm waarover onder meer gesproken wordt is loopbaanpacht’, besluit Stap.

Voor vragen of advies neemt u contact op met Gerrit Stap, tel. 06 53 76 37 88 of een van de Agrivesta makelaars of rentmeesters bij u in de buurt.