Suikerquotum overdracht en pachtbeëindiging
Als akkerbouwer kan je niet zo maar suikerbieten verbouwen. Hoe werkt de quotering precies, hoe is de overdracht geregeld en wat betekent dat voor pachtsituaties?
Verkoop van dit quotum kon aanvankelijk alleen in combinatie met de overdracht van grond. Sinds 2002 was overdracht naar een andere akkerbouwer ook mogelijk zonder grond (grondloos). In de praktijk was dit de meest gebruikte werkwijze.
Als het bedrijf tijdens de verkrijging van het suikerquotum niet alleen grond in eigendom had, maar ook in pacht, werd een deel van dit suikerquotum geacht samen te hangen met deze pachtgrond. Met als gevolg dat bij een pachtbeëindiging de verpachter aanspraak kon maken op zijn berekend aandeel in dit quotum na betaling van een financiële vergoeding aan de pachter. Uiteindelijk werd de lijn in de jurisprudentie dat het redelijk is dat de verpachter van de marktwaarde van het suikerquotum samenhangend met de pachtvrij gegeven grond, 50% aan de afgaande pachter vergoedt. Een verdeling zoals bij het melkquotum ook al de lijn in de jurisprudentie was geworden. Alle partijen mochten in onderling overleg altijd anders dan de jurisprudentie overeenkomen. Als ze daar niet uitkwamen en rechtsgang nodig werd, dan gold de voor hun geval geldende jurisprudentie.
In 2017 is het Europese suikersysteem afgeschaft. Daarmee kwam een eind aan het suikerquotum. De suikerindustrie zette daarop per 1 oktober 2017 een quoteringssysteem in Nederland in gang, gebaseerd op de historie van elk individueel bedrijf. Aanvankelijk door beide suikerindustrieën, na samengaan alleen door Cosun. Dit systeem voorziet in de koppeling van het recht aan ieder lid van deze fabriek om suikerbieten te mogen leveren aan de suikerfabriek. Deze koppeling is geborgd in de LLB’s; de Leden Leverings Bewijzen. Een LLB geeft recht op levering van 170 kg suiker uit één ton suikerbieten met 17% suiker.
Deze LLB’s zijn vrij van grond te verhandelen na de benodigde goedkeuring door de Raad van Beheer van Cosun.
Tot 2017 moesten partijen bij een beëindiging van reguliere pacht van bouwland overleggen of er eventueel met het pachtvrij gekomen land een suikerquotum samenhing. Ook onder het huidige suikersysteem moeten partijen ter voorkoming van misverstanden over LLB’s overleggen. Heeft de verpachter dan ook recht op de met het land samenhangend suikerquotum uitgedrukt in LLB’s na vergoeding van de helft van de marktwaarde aan de stoppende pachter? De praktijk zal dit moeten uitwijzen. De oude systematiek van (kortweg) Europees suikerquotum verschilt fundamenteel met de huidige nieuwe Cosun leveringsbewijzen. Eind 2018 bepaalde een uitspraak van één pachtkamer dat bij beëindiging van de pachtovereenkomst in die casus, de vordering van de verpachter op de helft van de suikerreferentie werd afgewezen. De motivatie hiervoor was: “Deze vordering houdt verband met het suikerquotum. Aangezien de suikerquota zijn afgeschaft, is op het tijdstip waarop de pachtovereenkomst zal eindigen geen polsuikerreferentie meer verbonden aan het verpachte.” Het wachten is op meer en of andere jurisprudentie. Tot zo lang dienen partijen het zelf onderling op te lossen of in uiterste gevallen te zorgen voor aanvullende jurisprudentie. Een beëindiging van een reguliere pachtovereenkomst omvat veel aspecten waar het bietenquotum dan een onderdeel van kan zijn. De Agrivesta medewerkers zijn u daarbij graag van dienst.
Agrivesta Houtman,
Harm Jan Houtman
Hoe het was
Het huidige suikerquotum, zoals we dat in de akkerbouw kennen, heeft zijn oorsprong rond 1987. Toen stelde de Europese Gemeenschap voor Nederland een suikerquotum vast, waarna ieder akkerbouwbedrijf met suikerbieten een suikerquotum kreeg toegewezen, ook wel bietenquotum genoemd.Verkoop van dit quotum kon aanvankelijk alleen in combinatie met de overdracht van grond. Sinds 2002 was overdracht naar een andere akkerbouwer ook mogelijk zonder grond (grondloos). In de praktijk was dit de meest gebruikte werkwijze.
Pacht
Als het bedrijf tijdens de verkrijging van het suikerquotum niet alleen grond in eigendom had, maar ook in pacht, werd een deel van dit suikerquotum geacht samen te hangen met deze pachtgrond. Met als gevolg dat bij een pachtbeëindiging de verpachter aanspraak kon maken op zijn berekend aandeel in dit quotum na betaling van een financiële vergoeding aan de pachter. Uiteindelijk werd de lijn in de jurisprudentie dat het redelijk is dat de verpachter van de marktwaarde van het suikerquotum samenhangend met de pachtvrij gegeven grond, 50% aan de afgaande pachter vergoedt. Een verdeling zoals bij het melkquotum ook al de lijn in de jurisprudentie was geworden. Alle partijen mochten in onderling overleg altijd anders dan de jurisprudentie overeenkomen. Als ze daar niet uitkwamen en rechtsgang nodig werd, dan gold de voor hun geval geldende jurisprudentie.
Na 2017
In 2017 is het Europese suikersysteem afgeschaft. Daarmee kwam een eind aan het suikerquotum. De suikerindustrie zette daarop per 1 oktober 2017 een quoteringssysteem in Nederland in gang, gebaseerd op de historie van elk individueel bedrijf. Aanvankelijk door beide suikerindustrieën, na samengaan alleen door Cosun. Dit systeem voorziet in de koppeling van het recht aan ieder lid van deze fabriek om suikerbieten te mogen leveren aan de suikerfabriek. Deze koppeling is geborgd in de LLB’s; de Leden Leverings Bewijzen. Een LLB geeft recht op levering van 170 kg suiker uit één ton suikerbieten met 17% suiker.Deze LLB’s zijn vrij van grond te verhandelen na de benodigde goedkeuring door de Raad van Beheer van Cosun.
Pacht
Tot 2017 moesten partijen bij een beëindiging van reguliere pacht van bouwland overleggen of er eventueel met het pachtvrij gekomen land een suikerquotum samenhing. Ook onder het huidige suikersysteem moeten partijen ter voorkoming van misverstanden over LLB’s overleggen. Heeft de verpachter dan ook recht op de met het land samenhangend suikerquotum uitgedrukt in LLB’s na vergoeding van de helft van de marktwaarde aan de stoppende pachter? De praktijk zal dit moeten uitwijzen. De oude systematiek van (kortweg) Europees suikerquotum verschilt fundamenteel met de huidige nieuwe Cosun leveringsbewijzen. Eind 2018 bepaalde een uitspraak van één pachtkamer dat bij beëindiging van de pachtovereenkomst in die casus, de vordering van de verpachter op de helft van de suikerreferentie werd afgewezen. De motivatie hiervoor was: “Deze vordering houdt verband met het suikerquotum. Aangezien de suikerquota zijn afgeschaft, is op het tijdstip waarop de pachtovereenkomst zal eindigen geen polsuikerreferentie meer verbonden aan het verpachte.” Het wachten is op meer en of andere jurisprudentie. Tot zo lang dienen partijen het zelf onderling op te lossen of in uiterste gevallen te zorgen voor aanvullende jurisprudentie. Een beëindiging van een reguliere pachtovereenkomst omvat veel aspecten waar het bietenquotum dan een onderdeel van kan zijn. De Agrivesta medewerkers zijn u daarbij graag van dienst.Agrivesta Houtman,
Harm Jan Houtman